Çocukluk Çağında Obezite
Çocukluk çağı 0-18 yaş aralığı olarak ifade edilmektedir. Bu dönem ileri yaşlara hazırlanma, fiziksel ve ruhsal gelişme dönemidir. Bu nedenle bu yaş dönemlerinde beslenme çok önemlidir. Sağlıksız beslenme sağlıksız kilolara neden olur. Sağlıksız beslenme nedeniyle ortaya çıkan obezite Çocukluk çağında giderek yaygınlaşmaktadır. Bunda gıda maddelerindeki katkı ürünleri, cezbedici ambalajlar, bu ürünlere kolay ulaşabilmek gibi faktörler etkilidir.
Çağımızda teknolojik ürünlerde çocukları bilgisayar başına adeta hapsetmiştir. Bu hareketsizlik çocuğun fiziksel gelişimi, açısından da olumsuzluk oluşturmaktadır. Çocuklar oyun oynayarak öğrenir ve gelişirler, bilgisayardan öğrendikleri değil oyun ile deneyerek ve yaşayarak öğrenmeleri daha sağlıklıdır. Ayrıca bu hareketsizlik sağlıksız fazla kilolara neden olmaktadır.
Çocukluk çağında obezite çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlık durumunu ciddi anlamda olumsuz etkilemektedir. Çocuk akranlarına gör daha iri bir yapıda olduğu için arkadaşları tarafından dışlanabilmekte ve buda psikolojik gelişimini olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle çocuklarda okula gitme isteğinde azalma, derslerine eğilememe gibi belirtiler olabilmektedir. Fiziksel olarak obezite özellikle kardiyovasküler sistemde sorunlar ortaya koymakta, çocukluk çağında başlayan kalp rahatsızlıklarına ve eklem hastalıklarına neden olmaktadır. Çocuk kilolu olmakla birlikte ruhsal olarak halen çocuktur bu nedenle görüntüsü ile ruhsal durumu çelişebilmektedir. Kız çocuklarında polikistik over dediğimiz yumurtalık kistleri genellikle obeziteyle birlikte ortaya acıkmakta ve adet başlamasında gecikme hatta adet görememe durumuna neden olabilmektedir.
Çocukluk çağında obezitenin diğer bir olumsuzluğu ise ileri yaşlarda bu durumun devam etmesidir. Erişkin obezler sorgulandığında genellikle çocukluk çağında başlayan ve yaşıtlarına göre daha kilolu olma durumu söz konusudur. Bu nedenle çocukluk çağında obezite önlenemez ise obez erişkinlerin çoğunlukta olduğu ve sağlıksız bire toplum ile karşı karşıya kalmak kaçınılmaz olacaktır. Çocukluk çağında obezite’yi önlemek için beslenme eğitimi ve kontrolü gerekmektedir. BU öncelikle ailede başlar, okulda devam eder. Gerektiğinde bir beslenme uzmanından destek alınabilir.
Amerikan metabolik cerrahi derneğinin 2018 yılı görüşüne göre obezite ve metabolik cerrahi ameliyatları çocuk yaş grubunda beden kitle indeksi 30- 34,9 kg/m² olan obez hastalarda da aşağıdaki kriterler bulunduğunda uygulanabileceği bildirilmiştir:
-Pediatrik obezlerde Beden kitle indeksi ≥40 kg/m² olan veya BKİ değeri 95. persentilden %140 fazla ise
-Beden kitle ≥35 kg/m² veya BKİ değeri 95. persentilden %120 fazla olup obeziteye bağlı hiperlipidemi, eklem rahatsızlıkları polikistik over sendromu yandaş hastalığı bulunan hastalarda, uygulanabileceği bildirilmiştir.
Yukardaki kriterleri karşılayan çocuklarda kilo vermek için diyetisyen, endokrinolog ve pediatrik psikiyatrist tarafından çözüm yolları araştırılmalıdır. Eğer bunda başarılı olunamaz ise cerrahi tedavi uygun olabilir. Cerrahi tedavide en sık yapılan ameliyat ise tüp mide ameliyatıdır. Tüp mide ameliyatı çocuğun fazla yağlanmadan kaynaklanan obezite sorununa çözüm olabilir ve kilodan kaynaklanan ruhsal sorunları ile daha kolay başa çıkmasını sağlar. Tüp mide ameliyatı olan çocuk ileriki yaşamında bu ameliyattan dolayı önemli bir sorun yaşamaz, çünkü sadece olması gerekenden büyük olan midesi küçülür ve fazla kilolarını verir. Böyle bir çocuk ileriye daha güvenle bakabilir.
Obezite’de çocukluk çağında cerrahi tedaviler ilk tercih değildir. Ancak başka bir yolla önlenemeyen obezite durumunda cerrahi tedavi ile sorun çözülebilmektedir.