Mide Balonu Çeşitleri
Mide balonu farklı özelliklere göre sınıflandırılır.
1- Sıvılı veya havalı olmasına göre;
a- Sıvılı balon
Sıvılı balon uygulamasında balon mideye indirildikten sonra balonun içine dışardaki bir kateter yoluyla renkli sıvı verilmektedir. Bu renkli sıvı metilen mavisi ile renklendirilmiş serum fizyolojiktir. Sıvılı balonlar genellikle 500- 700 mililitre hacime sahiptirler. Sıvılı balon içindeki metilen mavisi, eğer balonda sızıntı olursa idrarın renginin yeşile dönmesine yol açar ve böylece hasta idrar rengine bakarak balonun sızıntı yapıp yapmadığını anlayabilir. Sıvılı balon, mide içinde kişinin ayakta durması, yatması gibi hareketler göre mide içinde yer değiştirir. Kişi ayakta iken midenin alt bölümü olan antrum’a inen balon, kişi yattığında fundus denilen üst bölüme doğru yer değiştirir. Ayakta iken yemek yenildiğinde balon antrum’a yerleştiği için adeta bir conta gibi mide çıkışını tıkayıcı etki yapar. Sıvı gıdalarda bu conta etkisi kısmen etkili iken katı gıdalar da etkisi çok belirgindir. Ancak kişinin ayakta durması veya yatmasına göre yerleşimi değişebilir. Kontrolde yapılan ultrasonografi ile balon görüntülenir. Sıvılı balon ultrasında yaklaşık 10 cm çapında yuvarlak bir yapıda görülür. Sıvılı balon %1 olasılıkla kendiliğinden içindeki sıvı boşalabilir. Bu sıvı içtiğimiz suya yakın özellikte olan bir serum sıvısı olduğu için herhangi bir zararı olmaz. Balon içindeki sıvı metilen mavisi denilen vücuda zararsız bir mavi boya ile renklendirilir. Burada amaç; balon içindeki sıvı boşalır ise bu sıvı alınan tüm sıvılar gibi barsaklar tarafından emilerek kana karışır. Renklendirmede kullanılan metilen mavisi kana karışarak idrarla atılır, antioksidan ve üriner antiseptik özelliği olan metilen mavisi idrarın rengini yeşile boyar. İdrarını kontrol eden kişi yeşil rengi gördüğünde balonu sönmüş olabileceğini düşünmelidir.
b- Havalı balon
Havalı balon; endoskopik olarak ve hafif anestezi altında mideye ağız yoluyla yerleştirilir. Balon’a bir enjektörle hava enjekte edilir. Sıvılı balona göre daha yüksek hacimde olurlar ancak ağırlık oluşturmazlar. Bu yüzden midenin fundus kısmına yerleşirler. 500 ile 750 cm3 hacimde olabilirler. Hava kaçağı olduğunu hastanın anlaması pek mümkün değildir. Kontrole gidildiğinde çekilen direkt karın grafisi ile balonu görüntüsü alınarak son durumu belirlenir. Havalı balon mide içinde ise yuvarlak geniş bir hava görüntüsü oluşur. Balon sönmüş ise herhangi bir balon havası görülmez. Havalı balonun kendiliğinden sönme olasılığı %1’dir. Havalı balonun sıvılı balondan önemli bir farkı söndüğü zaman barsaklarda tıkanma yapabilmesidir. Eğer böyle bir durum oluşursa barsaklardan balon anacak ameliyatla çıkarılır.
2- Hacim’in ayarlanabilir olup olmamasına göre;
a- Sabit hacimli balonlar
Bu balonlarda balon içine sıvı veya hava verilir ve çıkarılana kadar başka bir müdahale yapılmaz. Genellikle 6 ay süre ile mide içinde kalırlar. Daha uzun süreler midede ülser tarzı yaralara neden olabilir. Bu balonlar uygulanması nispeten kolay. 15-20 dk. İçinde uygulanabilir. Anestezi altında uygulanmaları tavsiye edilmekle birlikte uyanık olarak da uygulanabilirler.
b- Değişen hacimli balonlar
Bu balonlar aynı zamanda sıvılı balonlardır. Balon içerisine 400-500 mililitre sıvı uygulanır. Devamında kilo verme durumuna göre balon ucunda olan ve elastik olması sebebiyle istendiğinde ucu dışarı alınıp sıvı ilave edilebilen veya sıvı boşaltılabilen balonlardır. Balonu hacmini değiştirme işlemi; endoskopi altında ve anestezi uygulanarak gerçekleştirilir. Bu tip balonlar pratikte kilo verme açısından diğer balonlara üstünlüğü yoktur. Çünkü; mide balonları genellikle ilk 3-4 ayda kilo verdirirler ve devamında ise verilen kiloyu korumak amaçlanır. O nedenle 4. Aydan sonra hacmin arttırılması kilo vermeyi beklenildiği gibi artırmaz.
3- Kendiliğinden Erime Özelliğine Göre;
a-Kendiliğinden Eriyen Balonlar
Bu tip balonlar hasta tarafından su ile birlikte yudumlanarak yutulur ve doktor tarafından röntgen filmi çekilerek mideye inip inmediği kontrol edilir. Mideye indiği fark edildikten sonra 400 ml kadar sıvı ile dışardaki kanal yoluyla enjekte edilerek şişirilir. Balon yutulduktan 4 ay sonra kendiliğinden eriyerek barsak yoluyla atılır. Bu tip balonlar kilo verme açısından diğer balonlar kadar etkili olmayabilirler.
b- Kendiliğinden Erimeyen Balonlar
Kendiliğinden erimeyen bu balonlar bir süre sonra endoskopi hekimi (Genel Cerrah, Gastroenterolog, Dahiliye Uzmanı) tarafından söndürülüp çıkarılan balonlardır. Bu tip balonların çıkarılması hafif anestezi altında gerçekleştirilir. Havalı balonlar endoskopi cihazının biyopsi kanalından geçirilen iğne aracılığıyla delinerek Yapılır. Hava şile doldurulmuş olan balonlarda balon içindeki hava emilir, sıvılı balonlarda ise balon içindeki sıvı özel bir kanalı olan kateter vasıtasıyla emilerek dışarı alınır. Balon tam söndükten sonra özel bir kancası olan çıkarma aleti ile yakalanır ve dışarı çıkarılır.
4- Çıkarılma Sürelerine Göre Balonlar
1- 6 Aylık Balonlar
Bu tip balonlar takıldıktan sonra 6 ay dolduğunda çıkarılır. Genellikle balon takılan hasta tarafından balonun çıkarılması isteği gelir ve balon çıkarılır. Balonu takan klinikte hastayı arayarak balonun çıkarılması gerektiğini bildirebilir. Eğer balon bu süre içinde çıkarılmaz ise sıvılı balonlarda önemli bir sorun genellikle olmaz. Ancak; havalı balonlarda bu süre aşılırsa balon kendiliğinden sönerek barsakta tıkama yapabilir ve ameliyat zorunluluğu doğabilir.
2- 1 Yıllık Balonlar
Bu tip balonlar 1 yıl kadar midede kalabilir. 1 yıllık süre dolduktan sonra balon endoskopik olarak çıkarılabilir. Balon midede daha uzun süre kalması kilo verme açısından bir üstünlüğü olduğu anlamına gelmez. Balon mide de ne kadar uzun süre kalır ise verilen kiloların korunması ve beslenme alışkanlığı kazanma daha güçlü bir şekilde oluşur.